Haber: Ömer
ÇETİNASLAN
Basında ve kamuoyunda
yer alan; halk arasında “zatürre aşısı” olarak bilinen pnömokok aşısının
“Covid-19 virüsünden koruduğu” söylemleri üzerine vatandaşlar aşı yaptırmak
için Aile Sağlığı Merkezleri’ne akın etti.
Sağlık merkezlerinde yoğun aşı talebi olması nedeniyle
aşı stoklarında sorun yaşayan doktorlar, özellikle izole olması gereken ve risk
grubunda bulunan yaşlı ve kronik hastaların yoğunluk oluşturmasına tepki
gösterdi.
Konuyla ilgili
açıklamalarda bulunan Bolu Aile Hekimleri Derneği Başkanı Dr. Faruk Karslı, “zatürre
aşısı” olarak bilinen pnömokok aşısı ile ilgili bilgiler verdi. Karslı, “Bilindiği
üzere Mart ayından bu yana bütün dünya Covid-19 pandemisi ile mücadele
etmektedir. Halkımızın bu dönemde en önemli haber kaynağı elbette her zaman
olduğu gibi yazılı ve görsel medyadır. Ancak basın yayın organlarında yer alan
bazı tıbbi bilgiler halkımız tarafından dönem dönem yanlış değerlendirilmekte,
sonuç olarak da pandemi yönetimini zora sokmaktadır. Bu durumun en önemli
örneği halk arasında “zatürre aşısı” olarak bilinen pnömokok aşısı ile ilgili
yaşanan kaos durumudur. Bu aşı ile ilgili bazı önemli bilgi ve hatırlatmaları
halkımız ile paylaşmakta fayda görüyoruz.
“AŞIYI YAPTIRARAK COVİD-19’DAN KORUNABİLECEKLERİNİ
DÜŞÜNMELERİ HATADIR”
Son zamanlarda özellikle covid pandemisinin olumsuz etkileri
açısından riskli olarak nitelediğimiz ileri yaşlı ya da kronik hastalığı olan
vatandaşlarımız yoğun şekilde “zatürre aşısı” olmak için aile sağlığı
merkezlerine akın etmektedir. Israrla izole etmek istediğimiz bu risk grubunun
böyle bir dönemde bu aşıyı yaptırarak Covid-19’dan korunabileceklerini
düşünmeleri hatadır” diye konuştu.
“ZATÜRRE AŞISI’NIN
BÜTÜN ZATÜRRELERİ ENGELLEME GİBİ BİR ÖZELLİĞİ YOKTUR”
Kamuoyunda, pnömokok aşısı ile ilgili eksik bilgilendirme
yapıldığını belirten Karslı, “Halk arasında zatürre adı ile bilinen hastalık
akciğer dokusunun enfeksiyonudur. Bu enfeksiyon birçok farklı bakteri ya da
virüs nedeni ile gerçekleşebilir.
Covid-19 virüsü de akciğer dokusuna yerleşip zatürreye neden olabilir.
Ancak bizim aile sağlığı merkezlerimizde yapılan pnömokok ya da halk arasındaki
yeni adı ile “zatürre aşısı”nın bütün zatürreleri engelleme gibi bir özelliği
yoktur. Mevcut aşı sadece pnömokok bakterisi nedeni ile oluşabilecek zatürreyi
engelleyebilir” ifadelerini kullandı.
“ENFEKTE OLMA
İHTİMALİNİZ %1”
Dr. Faruk Karslı, aşı yaptırmak amacıyla sağlık
kuruluşlarına giden vatandaşların sosyal mesafe ve izolasyon kurallarını hiçe
sayarak virüse yakalanma riskine sahip olduklarını söyledi; “Kişi eğer covid-19
ile enfekte olup zatürre olur, üzerine bir de pnömokok dediğimiz bakteri ile
eşzamanlı enfekte olur ise, enfeksiyonun daha ağır seyretmesi muhtemeldir.
Ancak bu durum çok sık görülmemektedir. Son zamanlarda yapılan bir bilimsel
çalışmada Covid-19 zatürresi olmuş kişilerde aynı zamanda pnömokok zatürresinin
de olup olmadığına bakılmış, bu oranın ise ancak binde 4’ler civarında olduğu
görülmüştür. Başka bir deyişle Covid-19 zatürresi olur iseniz, üzerine bir de
pnömokok bakterisi ile enfekte olma ihtimaliniz mevcut verilere göre %1’in
altındadır. Oysa akın akın bu aşı için sağlık kuruluşlarına gitmek, bu maksatla
sosyal mesafe ve izolasyon kurallarını hiçe saymak sizlerin Covid-19’a
yakalanma ihtimalinizi muhtemelen %1 in üzerine çıkaracaktır.”
“YOĞUNLUK OLUŞMASINI
HALK SAĞLIĞI AÇISINDAN TEHDİT OLARAK GÖRÜYORUZ”
65 yaş üstü ve kronik rahatsızlığı bulunan vatandaşlar için
pnömokok aşısını tavsiye ettiklerini söyleyen Karslı, sağlık merkezlerini stok
olup olmadığını sormalarını, buna göre randevu almalarını belirterek, “Biz aile
hekimleri olarak yıllardır ülkemizde aşılama hizmetlerini başarı ile
yürütmekteyiz. Bu aşının da risk gruplarına yapılmasını elbette öneriyoruz.
Ancak bu dönem için ekstra bir önceliğimiz yok. Kronik hastalığı olanlar ve 65
yaş üstü vatandaşlarımızın bu aşıyı yaptırmalarını her zamanki kadar tavsiye
ediyoruz. Bu dönemde sağlık merkezlerinde bu sebeple bir yoğunluk oluşmasını
halk sağlığı açısından bir tehdit olarak görüyoruz. Artan olağanüstü talep
neticesinde birçok aile sağlığı merkezimiz aşı ile ilgil halihazırda stok
sorunu yaşıyor. Bu da risk grubundaki hastalarımızın mükerrer ziyaretlerine,
dolayısıyla riskin bir kat daha artmasına neden oluyor.”
“RANDEVU ALIN, STOK SORUN”
Siz değerli vatandaşlarımıza tavsiyemiz öncelikle il sağlık
müdürlüğünün sitesinden bağlı bulunduğunuz aile sağlığı merkezinizin numarasını
öğrenerek aşı stok durumunu sormanız, eğer mümkün ise randevu alarak sağlık
tesisinin müsait olduğu zamanda aile sağlığı merkezine başvurmanız olacaktır” diye
konuştu.
KİMLER ÜCRETSİZ AŞILANABİLİR?
Karslı son olarak Sağlık Bakanlığı’nca ücretsiz pnömokok
aşısı yaptırabilenler olduğunu ifade ederek,
“Sağlık Bakanlığı bu aşının kimlere yapılması gerektiği ile
ilgili risk grubu aşılamaları başlıklı resmi yazısına göre bazı kronik
hastalığı olanlara ücretsiz aşı yapılabilir. Bu kişiler; Kronik
kalp hastalığı olan (özellikle siyanotik konjenital kalp hastalığı ve kardiyak
yetmezlik); kronik akciğer hastalığı
(astım hastaları dâhil), diabetes mellitus,
BOS kaçağı, kohlear implant, orak hücreli anemi ve diğer
hemoglobinopatiler, fonksiyonel ya da
anatomik aspleni, HIV enfeksiyonu, kronik renal yetmezlik, nefrotik sendromu
içeren immün sistemi baskılanmış kişiler, radyasyon terapisi ya da immunsupresif
tedavi verilen hastalıklar, Hodgkin
hastalığı ve malign kanserler lenfoma,
lösemi, yaygın malignensi, soliç
organ transplantasyonu, konjenital ya da
edinsel immun yetmezlikler, multiple miyelom, kronik karaciğer hastalığı olan
kişilerdir. Bunun yanında 65 yaş üstü vatandaşlarımıza da bu aşının yapılmasına
sağlık bakanlığı müsade etmektedir.
“HALKIMIZIN DESTEĞİNE İHTİYACIMIZ VAR”
Sadece sağlık sistemi içerisinde alınacak tedbirler ile bu
salgının üstesinden gelmemizin çok açık olduğu aşikârdır. Siz değerli
vatandaşlarımızın bu anlamda bizlere vereceği destek ve katkının önemi
büyüktür” şeklinde konuştu.