Vücut ısısının normalin üzerinde olması şeklinde
tanımlayabileceğimiz ateş, genellikle çocuklarda görülen bir semptomdur ve ateş
kendi başına bir hastalık değildir. Bazı klinik çalışmalarda ateşi düşürülmeyen
çocukların düşürülenlere kıyasla daha kısa sürede iyileştiğin gösterilmiştir.
YÜKSEK ATEŞİN FAYDALARI NELERDİR?
İnsan bağışıklık sisteminin ateşli dönemde normal sıcaklığa
göre daha iyi çalıştığı, bağışıklık sistemi elemanları üzerine olumlu etki
yaptığı, iltihap hücrelerinin enfeksiyon bölgesine hareketini artırdığı, mikrop
öldürme işlevlerini uyardığı, kan demirini bağlayıp demir düzeyini düşürmek
sureti ile mikroorganizmaların çoğalmalarını engelleyen “laktoferrin” gibi
maddeleri akyuvarlara salgılattığı ve akyuvarlarda antikorların yapımını
artırdığı gösterilmiştir.
* Akyuvar sayısını
artırmak (beyaz küre, lökositler, iyi çocuklar).
* İnterferon salgısı artırmak: İnterferon virüslerin
hücrelere saldırmasına engel olur.
* Bakterilerin demirle beslenmesini engellemek.
* Mikropların üremesini yavaşlatmak.
* Bağışıklık sistemini güçlendirir.
* Vücudun enfeksiyonlara karşı savaşmasını sağlar.
ATEŞ HANGİ DERECEDE TEHLİKELİ OLUR?
Vücut, hayati
fonksiyonlarını gerçekleştirebilmek için belli bir ısıya ihtiyaç duyar. Vücut
sıcaklığı ise hipotalamus (ön beyin) yardımıyla denetlenir. Yani, vücut ısı
dengesini hipotalamus sağlar. Normal sayılabilecek vücut ısısı 37,2 ila 37,7
derece arasındayken, bu derecelerin üzerinde görülen sıcaklık ise yüksek ateş
olarak değerlendirilir. Fakat çocukların normal sayılan vücut ısısı
yetişkinlere oranla daha yüksek tanımlanabilir.
ÇOCUKLARDA ATEŞİN NEDENİ?
Ateşlenen çocuğun durumunu değerlendirirken, ateşin
yüksekliğinden de ziyade çocuğun genel durumu izlenmelidir. Ateşin ne kadar
yüksek olduğu hastalığın ağırlığının bir göstergesi değildir. Çocuklarda ateşin
en sık nedeni basit viral enfeksiyonlardır ve 39-40 derece ateşe neden
olabilir. Bazı ciddi hastalıklar ateşe yol açmayabilir. Ancak 0-3 ay arası
bebeklerde normalin üzerinde ölçülen bir vücut ısısı tespit edildiğinde hemen
doktora götürülmesi gerekir. Daha büyük çocuklarda ise çocuğun genel durumuna
dikkat edilir. Eğer çocuk aktifse korkulacak bir durum yoktur. Ancak uyku hali,
huzursuzluk, solunum zorluğu, yeme içme sıkıntısı yaşıyorsa ve bu durum 24-48
saatten fazla sürüyorsa doktora gösterilmesi gerekir.
Ateşin ölçüldüğü yere göre derecesi değişir. Makattan
yapılan ölçümlerde 38 derece üzeri, ağızdan yapılan ölçümler 37.5 derece,
koltuk altı 37.2 derece ve kulak 38 derece üzerinde çıkıyorsa ateş olarak kabul
edilebilir.
Ateşin toplumda en
çok korkulan zararı özellikle 6 ay-3 yaş arası çocuklarda havaleye neden
olabilmesidir. Havale nöbeti genellikle ateşin yükselmeye başladığı dönemde
veya ateşin aksiller 40 C veya daha yüksek değerlere ulaşması ile oluşmaktadır.
Ateşli havale nöbetleri genellikle kendiliğinden düzelir ve kalıcı nörolojik
hasar bırakmaz. Ateş, çocuklarda sık görülen ve enfeksiyon ile mücadelede
yardımcı doğal bir mekanizmadır.
