İçişleri
Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, trafikte geçiş üstünlüğü hakkının,
Karayolları Trafik Kanunu’nun 71’inci ve Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin
141’inci maddesinde belirtilen araçlar tarafından kullanılarak suistimallerin
önlenmesi amacıyla “Geçiş Üstünlüğüne Sahip Araçların Sürülmesi Sırasında
Uyulacak Kurallar ile Bu Hakka Sahip Araçlarda Bulundurulacak Işıklı ve Sesli
Uyarı İşaretleriyle Bunların Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar”
yayımlandı.
Cumhurbaşkanı
Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun 20 Eylül
2019 tarihli onayıyla yayımlanan düzenlemede hangi araçların geçiş üstünlüğüne
sahip olacağı, bu hakkın hangi şartlar oluştuğunda kullanılabileceği, yetkisiz
kullanılması halinde uygulanacak yaptırımlar ile ışıklı ve sesli uyarı
işaretlerinin kullanımı yer aldı.
Buna
göre, boyama şekilleri veya ayrım işaretleriyle geçiş üstünlüğüne sahip
oldukları açıkça belli olan ambulans, itfaiye ve kolluk
araçları ile güvenlik ve risk-tehdit değerlendirmesi kapsamında yayımlanan
usul ve esasların ekindeki “devletin en üst protokolü”nde
bulunan makamların emirlerine ve zatlarına verilen araçlar ve bu makamların
korumasından sorumlu koruma araçları “çakar lamba”
sistemlerini kullanabilecek.
Bu
araçlar dışında hiçbir araçta “çakar” olarak tabir edilen sesli uyarı
işaretleri kesinlikle kullanılmayacak. Makamların korumasından sorumlu
araçlar, sadece makam sahibi araçta olduğu sürece bu uyarı sistemini aktif
kullanacak. Makam sahibi araç içinde ya da makam aracı konvoyda bulunmadığı
zaman bu uyarı sistemi kesinlikle kullanılmayacak.
GEÇİŞ ÜSTÜNLÜĞÜ
TEPE LAMBASIYLA SAĞLANACAK
Kolluk
görevlilerinin kullanımındaki resmi araçlarda ise ışıklı/sesli uyarı
işaretleri, görevle ilişkili olmak kaydıyla, usul ve esaslarda belirtilen şartlar
doğrultusunda kullanılacak.
Bu
usul ve esasların yürürlüğe gireceği 1 Kasım’dan itibaren, anılan araçlar
dışında, kamuda, mahalli idarelerde, diğer meslek kuruluşları ve
üniversitelerde üst yönetici, genel müdür, daire başkanı veya başka unvanlar ile
görev yapan kamu görevlilerinin kullanımındaki araçlarda “çakar
lamba” kullanımı yasaklanacak.
Karayolları
Trafik Kanunu’nun 71’inci maddesinde yer alan, hakkında koruma kararı verilmiş
kişilerin kullanımındaki araçlar ile kolluk birimlerine ait sivil araçlarda
sadece aracın tepe bölgesinde sabit ve/veya sökülüp takılabilir ışıklı uyarı
sistemi bulunabilecek. Bu araçlarda tepe lambası bulunması, sürekli geçiş
üstünlüğü sağlamayacak.
ZORUNLU HALLERDE
KULLANIM EN AZ 150 METRE ÖNCEDEN BAŞLAYACAK
Kolluk
araçları dahil geçiş üstünlüğünden yararlanma sürekli olmadığından, bu araçlar
ancak tehdit/görev durumunun ortaya koyacağı zorunlu hallerde ve en az 150
metre önceden duyulabilir/görülebilir şekilde ışıklı ve sesli uyarı sisteminin
birlikte kullanılmasıyla kanunun öngördüğü geçiş üstünlüğü hakkından
faydalanabilecek.
UYMAYANLAR
TRAFİKTEN MEN EDİLECEK
Bu
usul ve esasların yürürlüğe gireceği 1 Kasım’dan itibaren, tüm trafik birimleri
etkin bir denetime başlayacak. Şartları sağlamayan tüm araçlara, araç sürücülerine
ilişkin mevzuatta belirtilen idari yaptırımlar uygulanacak. Esaslara uymadığı
tespit edilen araçlar trafikten men edilecek. Yetkisiz sistemlerin
kullanılmasına müsaade eden kamu görevlileri hakkında gerekli işlemler tesis
edilecek.
Ayrıca,
trafik muayenesinde araçlarda mevzuat dışında sesli ve ışıklı uyarı sisteminin
bulunmasının da “ağır kusur” olarak nitelendirilmesi için gerekli
çalışmalar başlatıldı.
