Sağlık alanındaki çalışmalar içinde anneler ve çocukların
özel bir önceliğe sahip olduğunu vurgulayan Deligöz, “Çünkü anne ve
bebekler, diğer gruplara göre sağlık açısından daha fazla risk altındadır. Bu
nedenle en iyi koşullarda dünyaya gelmelerinin sağlanması, büyümeleri ve
gelişmeleri için en uygun ortamın hazırlanması, geleceğe dönük fiziksel, ruhsal
ve zihinsel donanımlarının en üst düzeyde oluşturulması ülkenin geleceği açısından
yaşamsal önem taşımaktadır.” dedi.
Halk Sağlığı Hizmetleri Başkan Yardımcısı Dr. Büşra Deligöz
açıklamasının devamında; “Bakanlığımız tarafından anne ve çocuk sağlığının
geliştirilmesine yönelik pek çok çalışma ücretsiz olarak sunulmaktadır. Bunlardan
bazılarını dile getirecek olursak;
15- 49 yaş arasındaki tüm kadınların sağlık açısından
değerlendirilmesinin sağlanması, üreme dönemi kadın sağlığı göstergelerinin
iyileştirilmesi, doğurganlık çağındaki kadında riskli durumların tespit
edilmesi, gebelik öncesi danışmanlık
verilmesi, erken dönemde gebelik tespiti yapılabilmesi için yılda en az iki kez
birinci basamak sağlık kuruluşları ve aile hekimleri tarafından izlenmektedir.
Evlilik öncesi sağlık raporu almak için başvuran kişilere;
sağlıklı aile yapısı, üreme sağlığı, üreme sağlığı yöntemleri, cinsel yolla
bulaşan enfeksiyonlar, akraba evliliği
ve genetik geçişli hastalıklarla (kalıtsal kan hastalıkları hemoglobinopati)
ilgili danışmanlık hizmeti verilmesi, evlenecek çiftlerin olası riskler, sonuçları
ve korunma yolları konularında bilinçlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Gebelerin; doğum öncesi, doğum, doğum sonrası dönemlerine
ilişkin bilgi sahibi olmalarını ve bilinçli doğum yapmalarını sağlamak, anne ve
baba adaylarına normal doğum eylemi ağrı yönetimi ve yeni rollerini
benimsemeleri konusunda bilgi ve beceri kazandırmak için Gebe Bilgilendirme
Sınıflarında anne adaylarına bilgi verilmektedir.
Doğum Öncesi Bakım Programı gebelere doğum öncesi bakım
yönetim rehberi doğrultusunda hizmet sunulması, sağlıklı gebelik geçirerek
sağlıklı bebek doğurması ve sağlığının korunması, gebelikten önce var olan
hastalıkların saptanması, gebelikteki riskli durumların erken tanı ve tedavisi
ile gerekirse sevkini içerir. Tüm gebelerin en az 4 kez doğum öncesi bakım
hizmeti almaları sağlanmaktadır.
Anne Dostu Hastane Programı kapsamında, kanıta dayalı anne,
bebek ve aile dostu bir model ile; başta kişi mahremiyeti olmak üzere, üreme
haklarına saygılı, doğru veri ile doğru politika ve yaklaşım oluşturma, etkili
iletişime odaklanma, her gebelik ve doğum sürecinin evrensel ilkelerle ve kendi
kültürümüzle uyumlu hale getirilmesi amaçlanmaktadır.
Lohusalık döneminde anneye sağlık personeli tarafından
“Doğum Sonu Bakım Yönetim Rehberi”ne uygun olarak izlem yapılmaktadır. Doğum
sonrası bakım ile riskli durumları erken dönemde tespit ederek anne ölümlerini
önlemek, anneye ve yakınlarına lohusalık dönemi, gebeliği önleyici yöntemler
konusunda danışmanlık vermek, nutrisyonel desteğe devam etmek amaçlanmaktadır.
İnsana yapılan yatırımın geri dönüşü ile ilgili yapılan
hesaplamalarda, en yüksek getirili yatırımın, erken yıllarda çocuklara yapılan
yatırım olduğu gösterilmiştir. Çocuk izlemi, birinci basamak çocuk sağlığı ve
hastalıkları hizmetlerinin temelini oluşturmaktadır. Tüm çocukların büyüme ve
gelişmelerinin izlendiği, sağlıklı olup olmadığının değerlendirildiği, aşı ve
sağlık eğitimi gibi koruyucu hekimlik uygulamalarının sunulduğu bir sağlık
hizmetidir.
Halen ülkemizde doğan her bebekten alınan topuk kanı ile
zeka geriliğine ve ağır sekellere neden olabilecek fenilketonüri, konjenital
hipotiroidi, biyotinidaz eksikliği, kistik fibrozis hastalıkları taranmaktadır.
İşitme kayıpları, görme kusurları ile bazı göz hastalıkları ve kalça çıkıklığı
açısından taranarak erken tanı ile tedavi edilebilmektedir.
Bağışıklama çalışmaları hem toplum hem de çocuk sağlığı
açısından son derece önemli çalışmalardır. Genişletilmiş bağışıklama programı
kapsamında gelişmiş ülkelerdekine benzer düzeyde hastalığa karşı çocuklarımızı
koruyoruz.
Sağlıklı beslenmenin ilk adımı hayata anne sütü ile
başlamaktır. Bunun için Bakanlık politikamız bebeklerimizin ilk 6 ay sadece
anne sütü ile beslenmesinin sağlanması ve emzirmenin uygun ek besinlerle
birlikte 2 yaş ve ötesine dek sürdürülmesidir.
Okul çağı çocuklarının sağlıklı olmalarını temin için Millî
Eğitim Bakanlığı ve Bakanlığımız arasında “Okul Sağlığı Hizmetleri İşbirliği
Protokolü” imzalanmıştır.
Ücretsiz olarak bu hizmetlerden ve daha
fazlasından bilgi almak ve de yararlanmak için tüm annelerimizi çocuklarıyla
beraber aile hekimliklerimize bekliyor; sağlık çalışanlarımızın ve
vatandaşlarımızın “Halk Sağlığı Haftasını” kutluyorum.” ifadelerini kullandı.
