Eylül ayının gelmesiyle birlikte grip vakaları
yavaş yavaş görülmeye başladı. Gribe yakalanmamak için aşının zamanlamasına
dikkat etmek büyük önem taşıyor. Zira aşının yapılmasını takiben bağışıklık
kazanma süresi üç-dört haftayı bulabiliyor.
Bu nedenle uzmanlar beklenen salgın zamanından en az bir ay önce aşılanmanın
gerekli olduğuna dikkat çekiyor.
Risk grubundakilerin ise en geç Eylül ayının ortasında grip aşısını tamamlamış
olması gerekiyor. Bahçeşehir Üniversitesi Medical Park Göztepe
Hastane Kompleksi’nden İç Hastalıkları Uzmanı Dr.
Ferhat Çetin, grip aşısıyla ilgili önemli uyarılarda bulundu… Eylül ayı,
sonbaharın güzel pastel renklerinin yanında, kışa hazırlık için önemli
uyarıları da beraberinde getiriyor.
Önemli ve önlenebilir bir mevsimsel risk olan influenza gribi de bu aydan
itibaren gündemimizde olacak. Bu yıl da her yıl gibi, dünya çapında salgın ve
ağır gribal hastalık yapma riski olan grip virüsü tipleri belirlendi ve Dünya
Sağlık Örgütü önerileriyle beraber aşılama süreci başladı.
İNFLUENZA NEDEN TEHLİKELİ?
Üst solunum yolu enfeksiyonlarına sebep olan onlarca farklı virüs ve mikrop
vardır.
Ancak bunların içinde influenzanın yeri ve önemi ayrıdır. Diğer etkenlerin
aksine, vücudun savunma sistemine karşı her sene yeni ve daha güçlü bir zırha
kavuşarak, kendi yapısını değiştirebilen bu virüs; kolayca alt solunum yolu
enfeksiyonu yapabilir ve özellikle risk grubundaki kişilerde hastane yatışı,
yoğun bakım gereksinimi ve hatta ölümlere yol açan ağır tablolar oluşturabilir.
2011 grip sezonunda, her 100 bin kişiden 15-20’si influenzaya bağlı hastane
yatışı gerektiren hastalık geçirirken, bu sayı 2014-2015’te 100 binde 50’lere,
geçen yıl ise rekor bir yükselişle 100 binde 106 kişiye yükselmiştir. (ABD
–Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) verileri) Yine yapılan takip ve
çalışmalarda, son yıllarda influenza salgın sezonlarında, virüse bağlı ölüm
oranlarının da hiç olmadığı kadar yükseldiği görülüyor.
NASIL KORUNULUR?
Korunma, önce bilgi ile başlar. Kasım ve Aralık aylarından başlayarak Mayıs’a
kadar geçen süre, influenza enfeksiyonlarının sık olduğu mevsimi ifade eder.
Bu süre boyunca, hasta olduğu bilinen kişilerle teması en aza indirmek, düzenli
ve sık aralıklarla el yıkamak önemlidir.
Dışarıdan eve her gelişte; para, kapı kolu, toplu taşıma araçları gibi bulaşma
riski olan noktalara temas sonrası, tuvaletten çıkınca, yemeklerden önce ve
sonra, hastane, metro, okul gibi toplu yaşam alanlarında bulunulduğunda el
yıkama alışkanlığına özen göstermek, sadece influenza değil birçok bulaşıcı
hastalığa karşı koruyucudur.
İnfluenza ile enfekte olduğu kanıtlanmış kişilerin evde istirahat etmeleri ve
iyileşene kadar toplu yaşam alanlarına zorunluluk olmadıkça gitmemeleri
önerilir. Eğer enfeksiyonu kanıtlanmış bir kişiyle yakın temas sonrası grip
benzeri şikayetler ortaya çıkarsa, hastaneye başvurulmalı ve erken tanı için bu
bilgi hekimle paylaşılmalıdır.
Ateşli hastalık ve grip bulguları olanların kendi yüz, burun, göz ve ağız
bölgelerine elle temastan kaçınmaları, öksürme ve hapşırma esnasında tek
kullanımlık kağıt peçete ile ağız ve burunlarını kapatıp peçeteyi her seferinde
çöpe atmaları ve tekrarlayan kullanımdan kaçınmaları virüs yayılımını
azaltacaktır.
GRİBİN ÇÖZÜMÜ AŞI MI?
Yeni sezon için salgın yapması beklenen, ağır hastalık yapma riski yükse olan
influenza enfeksiyonları için, aşılanma etkin bir korunma metodudur. Ancak ‘Aşı
yaptıran kış boyu grip olmayacak’ algısı yanlıştır. Aşı içeriği, diğer solunum
yolu mikroplarında etkili olmadığı için, başka virüs ve bakterilere bağlı
enfeksiyon ihtimali hep vardır.
Aşı, hastayı grip olmaktan değil, ağır seyirli ve kötü sonuçlar doğuran
influenza gribinden korur.
NE ZAMAN YAPILMALI?
Aşının yapılmasını takiben, bağışıklık kazanma süresi üç-dört haftayı bulmakta
olup beklenen salgın zamanından en az bir ay önce aşılanmak gereklidir.
İnfluenza mevsiminde vakaların en çok saptandığı, hastane yatışı ve enfeksiyon
komplikasyonlarının arttığı dönem Ocak başına denk geldiği için aşılama
işleminin en geç Ekim ayı içinde tamamlanması, tercihen de Eylül ayı içinde
aşılama yapılması önem gösterir.
KİMLER AŞILANMALI?
6 AYDAN büyük herkese influenza aşısı yapılabilir. İnfluenza hastalığının ağır
seyretmesi ve ek sağlık problemlerine yol açması muhtemel olan kişiler ise özel
risk grubu olarak adlandırılır. Bunlar; 5 yaş altı (özellikle de 2 yaş altı)
çocuklar, 65 yaş üzeri erişkinler, gebeler, bakımevi ve huzurevi sakinleridir.
Bu risk grubundakilerin hastalığa yakalanmaması için mutlaka Eylül’ün ortasına
kadar grip aşısını yaptırmış olmaları önemlidir. Bunun dışında; astım, KOAH,
kalp, karaciğer ve böbrek yetersizlikleri, diyabet, nörolojik hasar bırakmış
hastalıklarda ve ağır obezite ve immün sistemi baskılayıcı ilaç kullanımı
durumunda da mutlaka aşılanma önerilir. Sağlık personeli, okul çağı ve okul
öncesi çocuklarla ilgilenenler, kapalı alanlarda çalışanlar da öncelikli
gruplar olmalıdır.
AŞININ YAN ETKİLERİ VAR MIDIR?
UYGULAMA ertesi, uygulama alanında ağrı, şişlik ve kızarma, enjeksiyon sonrası
hafif ateş yüksekliği ve grip benzeri semptomlar görülmesi, olağan yan
etkilerdir. Grip aşısı, tek dozluk üretildiği için, civa ve benzeri koruyucu
madde içermez.
KAYNAK SABAH