Haber: Aslı Akış
Üniversite hayali kuran milyonlarca öğrencinin gireceği
YKS için geri sayım başlarken Refika Baysal Sağlıklı Hayat Merkezi Psikoloğu
Ayşe Kudu Arıcan, adaylara sınav öncesi ve sınav sırasında neler yapmaları
gerektiği konusunda önemli bilgiler verdi.
“GEÇMİŞTEKİ
BAŞARILARINIZI DÜŞÜNÜN”
Sınava girecek öğrencilerin birçoğunda sınav kaygısı
varken bazılarında sınav kaygısının olmadığını belirten psikolog Ayşe Kudu
Arıcan; “Kaygının altında yatan düşünceler olduğunu görüyoruz. Bunlar sağlıklı
olmayan işlevsel düşünceler, kişinin sorulara adapte olmasını engelleyen
düşünceler olabiliyor. Ya yapamazsam, süre yetmeyecek, başarılı olamayacağım,
yeterince çalışmadım gibi olumsuz düşüncelerin yerine bu düşüncelerin yararları
ve zararları yazılabilir. Bu düşüncelerin bana ne gibi faydası ve zararı var
diye soruşabilir. Bunun yanında bu düşünceleri destekleyen bir kanıtım var mı
ya da alternatiflerim neler bunlara bakılabilir. Diğer bir yandan alternatif
düşünceler ne yani ben bunun yerine ne düşünürsem bana daha faydalı olur gibi
başa çıkma kartları hazırlanabilir. Bunun için en büyük yardım da geçmişteki
başarıları. Geçmişteki başarılarını düşünürlerse nasıl başa çıktıklarını
görebilirler ve bu konuda yardımcı olabilir.
SINAV SIRASINDA
NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Öğrenciler gerek dışsal uyaranlardan gerek kendi isal
uyaranlarından dolayı sınav anında stres, kaygı, heyecan, konsantrasyon ve
dikkat eksikliği yaşayabiliyorlar. Yapamadıkları zaman dikkati dağılabiliyor.
Bu durumlarda eğer dışsal uyaranlı bir stres faktörü var ise kendi nefeslerine
odaklanmalarını tavsiye ediyoruz. O anda kendi nefeslerine odaklanarak biraz
sakinleşip kaldıkları yerden devam edebilirler.
Yapamayacağım, süre azalıyor gibi durumlarda ise hemen kâğıdı kalemi
bırakıp dışarıdaki bir uyarıya bakıp daha sonra devam etmelerini öneriyoruz”
diye konuştu.
“NEFES VE GEVŞEME
EGZERSİZLERİ YAPIN”
Psikolog Ayşe Kudu Arıcan, bedensel ve fiziksel
aktivitelere daha çok vakit ayrılması gerektiğinin altını çizerek; “Sınava az
bir süre kaldı ve artık öğrenciler mod olarak iyi bir noktaya gelmesi gerekiyor
ki kendilerini sınava verebilsinler. Bu noktada bol bol aktivite yapmalarını,
yürüyüş yapmalarını bekliyoruz. Bu süre zarfında öğrenciler zamanım kısıtlı
diye yaptıkları mutlu oldukları aktivitelerden vazgeçebiliyorlar. Mutluluğumuz azaldıkça bizim de
istekliliğimiz azalabiliyor o nedenle yarım saatlik yürüyüşler yapılabilir.
Özellikle son gün notlara bakmak yerine aktiviteye vakit ayırmak doğru
olacaktır. Nefes ve gevşeme egzersizleri yapabilirler. Çünkü biz günlük hayatta
akciğerlerimizin 1/4’nü kullanıyoruz ve stres anında bizin en çok etkilenen
kasımız diyaframımız. Derin ve iyi bir nefes alarak bu diyaframımız rahatlatıp
beynimize her şey yolunda ben bu işi halledebiliyorum mesajı gönderebiliyoruz.
Gevşeme egzersizlerinde de amacımız stresin ve gevşemenin vücutta aynı anda
bulunmayacağını bilerek bedendeki o gerginliği aşamalı olarak azaltılmasını
hedefliyoruz. Birde sınav öncesi uyku
düzenini bozmamak gerekiyor. Bazen kaygıdan dolayı geç uyunabiliyor. Özellikle
anne- babalarda hadi uyu şeklinde baskılama yapmasınlar. Normal akışında devam
edebilirler” dedi.
SINAV ÖNCESİ VE
SINAV GÜNÜ NE YEMELİ?
Sınav stresini yenmek kadar sınav öncesi ve sınav günü
beslenmenin önemini vurgulayan Psikolog Ayşe Kudu Arıcan; “Beslenme
düzenlerinizi bozmalarını istemiyoruz. Özellikle bu süreçte sınav gününe kadar
bol su içmeleri önemli. Çünkü su vücudumuza oksijen sağlıyor ve sınav günü dinç
olmamız için önemli. Kişiler ders
çalışırken uykularını açmak için kahve, çay içiyorlar ama bu içecekler stres
hormonunu aktive ettiği için biraz olumsuz etki yaratabiliyor. Sınava kadar
çay, kahve tüketimini azaltabilirler ya da içmeyebilirler. Ayrıca stresli
zamanlarda B ve C vitaminini çok fazla harcıyoruz o açıdan B ve C vitaminini
içerek yiyeceklerden faydalanabilirler. Sınav gününde kuruyemiş ve hafif bir kahvaltı
ile güne başlayabilirler” açıklamasında bulundu.
“KOŞULSUZ SEVGİ VE
DESTEKLEYİCİ YAKLAŞIM ÖNEMLİ”
Son olarak ailelere de tavsiyelerde bulunan Arıcan, “Çocuğun
başarısında anne babalar çok önemli çünkü belirsiz bir süreç. Sınavdan sonra ne
olacağını anne-babalar bilmiyor ve merak ediyorlar ama bu sorumluluğu çocuğa
bırakmak gerekiyor. Beklentiler ve mükemmeliyetçi yaklaşım, çocuğumuzdan
gerçekçi olmayan yaklaşımlar kaygıya yol açabiliyor. Bu durumlarda koşulsuz
sevgi ve destekleyici yaklaşım önemli.
Sınava girecek öğrenciler kendilerine güvensinler ve yapabilecek anılara
odaklansınlar. Umarım hepsinin sınavı çok iyi geçer” şeklinde konuştu.
