Haber: S.Sevgül Kaba
Dünya Çocuk Hakları kavramını tüm çocukların; yaşama, barınma, sağlık ve eğitim gibi temel alanlarda ve fiziksel, psikolojik ya da cinsel sömürü gibi durumlara karşı korunmaları üzere doğuştan sahip oldukları hakların her birini kapsayan evrensel bir kavram olarak açıklayan Avukat Bilge Yönet,
“-Yaşama ve gelişme
-Bir isme ve vatandaşlığa sahip olma ve bunu koruma
-Sağlık hizmetlerine erişim
-Eğitime erişim
-İnsana yakışır bir yaşam standardına erişim
-İstismar ve ihmalden korunma
-Ekonomik sömürüden korunma
-Uyuşturucu bağımlılığından korunma
-Eğlence, dinlenme ve kültürel etkinlikler için zamana sahip olma
-Düşünce özgürlüğü
-İfade özgürlüğü
-Çocukların kendileriyle ilgili konularda görüşlerini dile getirme
-Dernek kurma özgürlükleri
-Özel gereksinimleri olan çocukların hakkı
-Engelli çocukların hakları” diyerek çocukların sahip olduğu hakları açıkladı.
Türkiye’de çocuk hakları ile ilgili yasal düzenlemeler yetersiz
Bilge Yönet, Türkiye’de çocuk hakları ile ilgili yasal düzenlemeler yetersiz ve var olan düzenlemeler de uygulamada kâğıt üzerinde kalabildiğini söyleyerek “Örneğin, Türk Ceza Kanunu’nun 103. maddesi ile çocukların cinsel istismarı suçu ile ilgili ceza belirlenmiştir. 15 yaşını doldurmamış ya da doldurmuş olmakla birlikte cebir, tehdit, hile veya iradenin sakatlanması durumunda ya da mağdurun 15 yaşını doldurmuş ancak işlenen fiilin hukuki anlam ve sonucunu anlama yeteneğinin gelişmemiş olması halinde şikâyet aranmamakta, çocuğun rızasına bakılmamaktadır. Yani bu suçun resen soruşturulması gerekir. Ancak uygulamada, 15 yaşını dolduran çocuklar bakımından bu durumun yeterince araştırılmadığını görüyoruz.” dedi.
Çocuk yaşta evlendirme, Çocuğun cinsel istismarıdır.
Yönet , çocuk istismarı türlerinin fiziksel, cinsel veya duygusal istismardır diyerek istismar türleri arasında en yaygın görüleni, cinsel istismar olduğunu belirtti. Çocuk istismarına yönelik yasaların yeterli olmadığını söyleyen Bilge Yönet, “Bu kapsamda, istismar mağduru çocuğun yargılama sırasında ikinci kez mağdur edilmesini önlemeyi amaçlayan yeni yasal düzenlemeler yapılmalı ve mevcut yasal düzenlemeler de geliştirilerek iyileştirilmelidir. Cinsel istismar vakaları yönünden çocukların istismarcıları ile gayri resmi olarak evlendirilmesinin önlenmesine yönelik tedbirler alınmalıdır. Bu tür birlikteliklere meşruiyet kazandıran uygulamalar önlenmeli, erken evlendirmelere yönelik olarak kamusal takip yapılmalıdır. “dedi.
Çocuk işçiler çalışma hayatının kanayan yarası
Avukat Bilge Yönet ” Devlet tarafından önlem alınmaya çalışılsa da maalesef önlemler yeterli olmuyor. Bizim ülkemizde yapılan yasal düzenlemeler sonucunda; İş Kanunu’muzda, çalışma yaşı 15 olarak saptanmıştır. 15 yaşından küçük çocukların çalıştırılmaları yasaktır. Aynı yasada “14 yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağını tamamlamış olan çocukların; bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabileceği” hüküm altına alınmıştır. İş Kanunu’na tabi olmayan işlerde, Umumi Hıfzıssıhha Kanunu ile çalışma yaşı 12 olarak belirlenmiştir. Bu durumda, ülkemizde çocukların çalışma yaşı 12’ye kadar düşürülmüş ve ne yazık ki bu yolla onların ucuz iş gücü olarak görülmesinin kapıları açılmıştır. ” dedi.
