Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve BioNTech’in kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin, Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının ardından açıklamalarda bulundu.
Bakan Koca, Sağlık Bakanlığı Bilkent Yerleşkesi’nde gerçekleştirilen Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısı sonrasında, günlük Covid-19 vaka sayısının 10 binin altına indiğini, düşüşün devam edeceğini öngördüklerini belirtti.
Koca, toplantıya, BioNTech’in kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci’nin de video konferansla katıldığını söyledi.
BioNTech aşısı için ilk anlaşmanın 27 Aralık 2020’de yapıldığını hatırlatan Koca, bu süreçte Şahin ile haftada en az iki kere telefonla görüştüklerini dile getirdi.
Bakan Koca, 1 milyon dozla başlayan tedarik sürecinde şu an itibarıyla toplam 120 milyon dozluk anlaşma imzalandığını bildirerek, “120 milyon dozluk anlaşma sizlerin yoğun gayret, efor ve çabanızla imzalanmış oldu” dedi.
Fahrettin Koca, daha sonra anlaşmanın tedarik aşamasını anlatması için sözü Şahin’e verdi.
“SÜREKLİ İLETİŞİM HALİNDEYİZ”
Şahin, toplantıya katılmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, Türkiye’ye BioNTech aşılarının ulaştırılması konusunda Bakan Koca’yla aralıktan beri sürekli iletişim halinde olduklarını anlattı.
Türkiye’ye toplam 120 milyon doz BioNTech aşısının ulaştırılması için anlaşmanın imzalanmasından mutluluk duyduğunu söyleyen Şahin, “Türkiye’ye haziran ayının sonuna kadar 30 milyon doz getirmek istiyoruz. Temmuz, ağustos ve eylül ayında tamamıyla 120 milyon dozu tamamlamak istiyoruz” dedi.
Şahin, bu konuda son iki haftadır ekiplerin yoğun şekilde çalıştığını belirterek, “Allah’ın izniyle aşıları zamanında Türkiye’ye getireceğiz” ifadesini kullandı.
Bakan Koca da aşıların tedarik sürecinin günbegün planlandığını belirterek, haziranda temin edilecek 30 milyon dozun 14,2 milyonunun 15 Haziran’a kadar geleceğini söyledi.
Şahin’e teşekkür eden Bakan Koca, “120 milyon doz aşının şu ana kadar 6,1 milyonu bize teslim edildi. Haziran ayında 30 milyon olmak üzere temmuz, ağustos ve eylül sonuna kadar, yani 4 ayda toplam 120 milyon aşı Türkiye’ye gelecek” diye konuştu.
“HİNDİSTAN MUTASYONUNU DA DENEYDEN GEÇİRDİK”
Koca, Şahin’e, BioNTech aşısının mutasyonlara etkisine, hastalığı geçirenlere uygulanacak doz miktarına ve iki doz aşı olanların üçüncü dozlarının ne zaman yapılması gerektiğine ilişkin görüşlerini sordu.
Şahin, aşıyı 30’dan fazla virüs varyantında denediklerini ve mutasyonlara karşı etki gösterdiğini belirterek, “Bu hafta içinde Hindistan mutasyonunu da deneyden geçirdik. Hindistan varyantına karşı da aşımız yüzde 25-30 oranında etki gösteriyor. Bu etkiden yüzde 70-75 oranında enfeksiyon koruması bekliyoruz. Gelecek haftalarda daha çok bilgi edineceğiz” ifadesini kullandı.
Hastalığı geçirenlerde BioNTech aşısının birinci dozunun yapılmasının ardından yüksek antikor oluştuğunu aktaran Şahin, bu seviyenin Covid-19 geçirmeyip iki doz aşı uygulananlarla aynı olduğunu bildirdi.
Şahin, üçüncü dozların ise 6-9 ay sonra, yani 2022’de yapılmasını önerdi.
Aşı temin edildikten sonra vatandaşın aşı yaptırmaktan yana olduğuna işaret eden Koca, “Dolayısıyla bizim bir an önce vatandaşımızı aşıyla buluşturmamız önemli hocam, öncelikle sorumluluk bizde. Biz aşıyı vatandaşımızla buluşturduğumuzda vatandaşımızın yaptırma noktasında ciddi bir sorunu olmadığını söyleyebilirim” değerlendirmesini yaptı.
Bakan Koca, toplantıya katılımı için Şahin’e teşekkür ederek şunları kaydetti:
“Özellikle haziran ve temmuz yoğun aşılama takvimiyle birlikte yaz aylarının daha güzel geçeceğini umuyoruz. Bu arada daha önce de konuşmuştuk. Sayın Cumhurbaşkanımızın özellikle sizlere çok selamları var, başarılarınızı çok yakından takip ediyor. Her defasında görüştüğümüzde de ben selamlarını özellikle size iletiyordum. Haziran başında Türkiye’ye davet etmek istiyoruz. Hem aşı kampanyasına desteğiniz hem de Türkiye’de yapacaklarınızı değerlendirmek anlamında, üretim dahil olmak üzere davet etmek istiyoruz hocam.”
Teşekkür ederek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a selam ve saygılarını ileten Şahin, haziranın ilk yarısında Türkiye’ye gelme niyetleri bulunduğunu açıkladı.
“TÜRKİYE’DE AŞI ÜRETMEK İSTİYORUZ”
Şahin, Bakan Koca’nın “Üretim ve başka projeleri de o dönemde inşallah görüşmüş oluruz.” sözleri üzerine ise “Evet, çok planlarımız var. Türkiye’de hem aşı üretmek hem Ar-Ge yapmak istiyoruz hem de klinik deneyler yapmak istiyoruz” diye konuştu.
Bakan Koca, aşının diğer mucidi Özlem Türeci’ye teşekkür ederek, haziran başında görüşmeyi dilediklerini belirtti.
Koca, 26 Mayıs’tan itibaren, eylül ayında 120 milyon doz olacak şekilde aşının Türkiye’ye geleceğini ifade ederek, Türkiye’nin altyapı olarak günde 1,5 milyondan fazla aşı yapabilme potansiyeli olduğunu kaydetti.
Şahin de, “Biz gece gündüz çalışacağız Türkiye’ye zamanında aşıyı getirmek için ve bir daha teşekkür etmek istiyorum. Çünkü, Türkiye’deki aşı kampanyasının çok uzman şekilde yapıldığını öğrendim. Bizim uzmanlar, sizin ekibinizle beraber çalışmalarında, yani mükemmel bir çalışma olduğunu anlattı bana ve tabii ben de Türk olarak çok mutlu oldum buna. Böyle güzel ve profesyonel bir çalışma olduğu için.” ifadesini kullandı.
Bakan Koca da Türkiye’ye geldiklerinde, salgın döneminde yapılanları, filyasyon konusundaki farklılığı, Türkiye’nin sağlık altyapısını ve sağlık çalışanlarının gücünü ve aşı kampanyasının nasıl bir sistemle gerçekleştirildiğini yerinde göstermek istediklerini söyledi.
Koca, “Çok teşekkür ediyorum. Sizin ifadenizle ‘Allah’ın izniyle inşallah başaracağız’ hocam” ifadelerini kullandı.
Şahin de “Allah’ın izniyle beraber başaracağız Sayın Bakanım” diye konuştu.
“SÜRECİ KİŞİSEL TEDBİRLER VE AŞILAMAYLA SÜRDÜRMEK İSTİYORUZ”
Bundan sonraki süreçte vatandaşı hızla aşıyla buluşturmak istediklerini bildiren Koca, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Biz artık hastalığı tanıyoruz. Artık tedavi protokolleri oturdu, sağlık altyapımızı nasıl yönetebileceğimizi biliyoruz ve özellikle bundan sonraki süreçte birinci önceliğimiz vakalardaki düşüşü kalıcı ve sürekli hale getirmek olacak. Ayrıca bundan sonraki süreçte yasaklarla yönetimden ziyade daha çok kişisel tedbirlerle ve yaygın aşılamayla bu dönemi sürdürmek istiyoruz ve normale dönmek için çaba sarf ediyor olacağız.”
Koca, ayrıca yaygın aşılamayla birlikte salgını gündemden çıkarmanın ana hedefleri olacağını belirterek, ilk vakanın açıklandığı 11 Mart 2020’den itibaren aşıyla birlikte önlerini daha net görebildiklerini ifade etti.
Artık salgın öncesi döneme geçmek istediklerini vurgulayan Koca, “Bunun için de vatandaşımızın aşı noktasında hassasiyet göstermesini ve bulabildiği aşıyı erken dönemde olmasını ve bununla birlikte de tedbirleri elden bırakmayarak bu dönemi geçirmesini özellikle, hassasiyetle ifade etmek istiyorum.” diye konuştu.
YERLİ AŞI ÇALIŞMALARINDA SON DURUM
Bakan Koca, açıklamalarının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Yerli aşıda gelinen son durumla ilgili soruya Bakan Koca, şu yanıtı verdi:
“Yerli aşıyla ilgili, bildiğiniz gibi gönüllülerin faz-2 çalışması bitti ve faz-3’ün başlaması da zannediyorum, önümüzdeki 2 hafta içerisinde yani haziranın başında başlayabileceğimizi düşünüyorum. Düşünüyorum derken şunu kastediyorum. Bir taraftan siz üretim yapıyorsunuz. Faz-3 için üretim yaparken bütün safhaların başarıyla tamamlanması gerekiyor. Eğer kontaminasyon ve benzeri stabilasyon dahil olmak üzere bütün sonuçları olumlu olursa, haziran başında biz, faz-3’e geçebileceğimizi düşünüyoruz.
Bunun dışında, bildiğimiz gibi üç tane aşımız daha var. O üç aşıdan iki tanesi inaktif, bir tanesi VLP aşısı. Orada da faz-1 safhasındalar. Zannediyorum, önümüzdeki 2 veya 3 hafta içerisinde orada da faz-1 çalışmalarının sonuçları görülerek, eğer başarılı olursa faz-2’ye geçme durumu peyderpey başlamış olur ve faz-3’le birlikte, inaktif olan ilk aşımızın, haziran başı başlanır. Bu süreçler başarıyla tamamlanırsa eylül ayında acil kullanım onayıyla birlikte kullanımı söz konusu olabilir. Bu anlamda ilk Türk aşımız, başarıyla gündeme gelebilir diye bekliyoruz ve yakın takip ediyoruz.”
“20 YAŞA KADAR PEYDERPEY İNMEK İSTİYORUZ”
Aşılama takvimi ve şu ana kadar yaş gruplarındaki aşılama oranına ilişkin soru üzerine Koca, şu an 55 yaş üstünün yanı sıra sağlık çalışanları, emniyet, güvenlik güçleri ve öğretmenler gibi riskli grupları aşılamaya devam ettiklerini hatırlattı.
Koca, Türkiye’de gelecek ay Sinovac aşısı dışında ilave 30 milyon BioNTech aşısı olacağını ifade ederek, şunları söyledi:
“Sinovac aşısı için de önümüzdeki bir hafta veya 10 gün içerisinde beklediğimiz bir miktar var. Dolayısıyla biz haziran ayında BioNTech aşısıyla birlikte ve şu an ayın 14-15’ine kadar 14,2 milyon olarak söylendi, aşının geleceğini biliyoruz. Hızla aşağı doğru önce 50, sonra 45, 40 ve haziran ayında 30 milyon aşıyla birlikte 20 yaşa kadar, eğer bu şekilde, bu tedarikte sorun yaşanmaz devam ederse, peyderpey inmek istiyoruz. Onun dışında aşılama oranıyla ilgili şu an toplamda 65 yaş üstünde yüzde 84’e kadar ulaşmış durumda. Biz bunun yüzde 90 ve üzeri olmasını istiyoruz. O nedenle özellikle açılan 55 yaş üstü tanımlanan grubun, insanımızın aşı noktasında beklemeden en erken dönemde aşılarını olmalarının önemini ifade etmek istiyorum.”
HASTALIĞI GEÇİRENLERDE HATIRLATMA AŞISININ UYGULANMASI
Hatırlatma aşısı olan 3. doz için yerli aşının kullanılıp kullanılmayacağına ilişkin değerlendirmeleri sorulan Koca, bu konuda bir tercihlerinin olmayacağını, daha çok vatandaşı ikna etme çabası içinde bulunacakları ifade etti.
BioNTech aşısında en az 9 ay sonrası için, yani 2022’de rapel doz (pekiştirme aşısı) önerildiğini hatırlatan Koca, “Hastalığı geçirmiş olan kişilerin de Bilim Kurulunun genel bu noktadaki yaklaşımı ise 6 ay sonra rapel dozun yapılması şeklinde. Bu tek doz, gerektiğinde çift doz şeklinde de olabilir.” dedi.
“BU DÖNEMİ NORMALE DÖNDÜRMEK İSTİYORUZ”
Koca, kafe ve restoranların 1 Haziran’dan sonra açılıp açılmayacağına ilişkin soruya şu yanıtı verdi:
“Bugünden itibaren 10 binin altına düşen bir vaka sayımız var. Tam kapanmayla birlikte bu düşüş önemli. 63 binden 9 bin 385’e kadar bugün inmiş oldu. Dolayısıyla bizim bundan sonraki süreçte bu kazanımı kaybetmememiz gerekiyor. Artık bu enfeksiyonun, virüsün nasıl bulaştığını bütün vatandaşlarımız biliyor. Dolayısıyla bundan sonraki süreçte yasaklamaları daha azaltan ama kişisel koruyucu tedbirleri daha yoğunlaştıran, bununla birlikte yaygın aşılamayı yaparak bu dönemi normale döndürmek istiyoruz. O nedenle Bilim Kurulunun bu çerçevede önerisi, gelecek hafta itibarıyla şekillenmiş olur. Yeni dönemde, yani haziran ayı döneminde nasıl bir normalleşme olabileceğiyle ilgili sektörlerle ilgili bir çalışması var, önerisi olacak. Ama genel mantık, daha çok kapatmaktan ziyade kişisel kontrolleri önümüzdeki dönemde aşıyla birlikte sürdürmekten yanayız ve pandemiyi gündemden çıkarmaktan, yaygın aşıyı yapmaktan başka bir gündemimiz de olmayacak.”
ERİŞKİN YOĞUN BAKIM YATAKLARINDA DOLULUK YÜZDE 53,49
Yatak ve yoğun bakım doluluk oranlarındaki son durum hakkında da bilgi veren Koca, vaka sayısındaki düşüşün; hastaneye yatış, yoğun bakım, entübe hasta sayısı ve vefat sayısında etkisini göstermeye başlayacağını ifade etti.
Türkiye’de 31 bin 732 erişkin yoğun bakım yatağı bulunduğunu belirten Koca, bunlardan 10 bin 428’inin pandemi için ayrıldığını ve bu yataklardaki doluluk oranının şu an için yüzde 53,49 olduğunu kaydetti.
Koca, 242 bin servis yatağından da 41 bin 18’ini salgın için ayırdıklarını ifade ederek, bunların 34,72’sinin dolu olduğunu bildirdi.
Mevcut vaka sayısının kalıcılığının ve sürekliliğinin önemine işaret eden Koca, vatandaşlara kişisel tedbirlerin önemine ilişkin uyarılarda bulundu.
“2 METREDEN KISA MESAFEDE KİMSE YOKSA İLLA MASKE TAKMANIZ GEREKMİYOR”
Koca, “Dışarı çıktığınızda yanınızda 2 metreden daha kısa mesafede kimse yoksa illa maske takmanız gerekmiyor. Ama birileri 2 metreden daha yakın mesafede yanınızda oluyorsa o durumda maskeyi takmak gerekiyor. Evin içindeyseniz, yalnızsanız maskeyi tabii ki takmanız gerekmiyor. Ama evin içinde 2 metreden daha kısa mesafe olabilme potansiyeli varsa, o durumda yine kişisel tedbirler, maske devreye giriyor olmalı” diye konuştu.
Herkesin üzerine düşeni yapması gerektiğini vurgulayan Koca, bir taraftan vatandaşın aşısını olmasını, diğer yandan da kişisel tedbirlerin devreye daha yoğun şekilde yerleştirilmesini önemsediklerini kaydetti.
